Κυριακή 11 Ιανουαρίου 2015


ΕΠΙΦΑΝΕΙΣ ΒΟΓΑΤΣΙΩΤΕΣ

Φίλιππος Στεφ. Δραγούμης (1890-1980)

 


 

Ο Φίλιππος Στ. Δραγούμης, τέταρτος γιος και προτελευταίο από τα έντεκα παιδιά του Στέφανου Ν. Δραγούμη και της Ελίζας, το γένος Ιωαν. Κοντογιαννάκη, γεννήθηκε στην Αθήνα στις 2/14 Ιανουαρίου 1890. Παρακολούθησε τα μαθήματα του Ελληνικού Εκπαιδευτηρίου (1899-1902) και σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1906-1910).  Επιστρατεύθηκε τον Σεπτέμβριο του 1912 ως έφεδρος δεκανέας του Πεζικού. Στη διάρκεια του Α’ Βαλκανικού Πολέμου τραυματίστηκε στη μάχη του Σαρανταπόρου (χτυπήθηκε με βόλι στον αγκώνα) και νοσηλεύθηκε στην Ελασσώνα. Αποσπάσθηκε κατόπιν στο Γενικό Στρατηγείο ως κρυπτογράφος και ακολούθησε τον Διάδοχο Κωνσταντίνο στην θριαμβευτική είσοδο του στη Θεσσαλονίκη, στα Ιωάννινα και στην εκστρατεία κατά των Βουλγάρων (1913). Τον Φεβρουάριο του 1914, μετά από διαγωνισμό μπήκε στο υπουργείο Εξωτερικών και αργότερα υπηρέτησε ως υποπρόξενος στο Γενικό Προξενείο Αλεξανδρείας (Απρίλιος-Οκτώβριος 1916). Το 1917 όμως, απολύθηκε από το υπουργείο για πολιτικούς λόγους, διώχθηκε ως αντιβενιζελικός και εξορίσθηκε (1917-1918) στην Κρήτη, Θήρα και Αμοργό.  

        

Μετά τη δολοφονία του αδελφού του Ίωνα, ο Φίλιππος Δραγούμης ύστερα από πολλές και ποικίλες πιέσεις φίλων και συγγενών, αποφάσισε να ασχοληθεί με την πολιτική. Στις εκλογές της 1/14 Νοεμβρίου 1920, εκλέχθηκε για πρώτη φορά βουλευτής Μακεδονίας, στην εκλογική περιφέρεια Φλώρινας-Καστοριάς. ΄Ελαβε μέρος στις περισσότερες από τις εκλογικές αναμετρήσεις, με επιτυχίες αλλά και με αποτυχίες, ως ανεξάρτητος υποψήφιος, συνεργαζόμενος άλλοτε με τους αγροτικούς και άλλοτε με τους λαϊκούς. Εξελέγη βουλευτής Φλώρινας-Καστοριάς το 1920-1922, 1926-1928, 1932-1933, 1933-1935, και το 1946-1949 στην εκλογική περιφέρεια Θεσσαλονίκης. Το φθινόπωρο του 1952, ο Φίλιπππος Δραγούμης αποχώρησε από την ενεργό πολιτική.                                                                                         

Στο διάστημα της πολιτικής του σταδιοδρομίας διετέλεσε: 1) υπουργός Γενικός Διοικητής Μακεδονίας (1932-34) στη κυβέρνηση Π.Τσαλδάρη 2) υφυπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας του Γ.Παπανδρέου (Μάϊος 1944-Ιανουάριος 1945) 3) υφυπουργός Εξωτερικών, στην κυβέρνηση Κ.Τσαλδάρη (Διάσκεψη Ειρήνης, Απρίλιος-Οκτώβριος 1946) 4) υπουργός Στρατιωτικών, στην ίδια κυβέρνηση (Νοέμβριος 1946-Ιανουάριος 1947). Συμμετείχε ακόμη, αργότερα, ως υπουργός Εξωτερικών στην υπηρεσιακή κυβέρνηση Δ. Κιουσόπουλου (Οκτώβριος-Νοέμβριος 1952) και ως υπουργός Στρατιωτικών στην υπηρεσιακή κυβέρνηση Π.Πιπινέλη (Ιούνιος-Σεπτέμβριος 1963).



       Ο Φίλιππος Δραγούμης όταν πολιτεύονταν στην περιφέρεια Φλώρινας-Καστοριάς μεταξύ συμπατριωτώντου στην πλατεία του Βογατσικου το 1927 (αρχείο Φ. Δραγούμη)

Οι πολιτικοί προβληματισμοί και οι προτάσεις του Φ. Δραγούμη για ανανέωση των πολιτικών δυνάμεων και θεσμών στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου εκφράστηκαν μέσα από τη συγγραφή πολυάριθμων άρθρων και μελετών στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο γύρω από θέματα αποκέντρωσης, τοπικής αυτοδιοίκησης, κομματικής νοοτροπίας και γύρω από θέματα εθνικά. Οι εθνικές διεκδικήσεις της Ελλάδας σ’όλη αυτήν την περίοδο πολιτικής δράσης και παρέμβασης του Φ.Δραγούμη, τα προβλήματα της Β.Ηπείρου και της Μακεδονίας διαπερνούν και διαποτίζουν κάθε πολιτική του σκέψη και πράξη. Τα κυριότερα δημοσιευμένα έργα του είναι: α) “Εκλογή πολιτικών δημοσιευμάτων” Α΄1922-25, Β΄1925-28, Γ΄1945 β) “Προσοχή στη Βόρειαν Ελλάδα”, (1948) γ) “Τα Εθνικά Δίκαια στη Διάσκεψη Ειρήνης”, (1949) δ) “Απολογία του κοινοβουλευτισμού”, (1950) ε) “Επί του Κυπριακού ζητήματος”, (1950). ΄Εγραψε και πολλά άλλα άρθρα και έργα, τα οποία παραμένουν αδημοσίευτα. Επιμελήθηκε επίσης με ιδιαίτερη φροντίδα την επανέκδοση των έργων του αδελφού του ΄Ιωνα Δραγούμη. Παράλληλα με τις πολιτικές του δραστηριότητες, ο Φ. Δραγούμης ασχολήθηκε με θέματα επιστημονικά, ιστορικά και πολιτιστικά. Εντύπωση προκαλεί το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του για τη γενεαλογία και την ιστορία της οικογένειας του. Διαδέχθηκε τον πατέρα του ως ισόβιο ιδιωτικό μέλος στην Πάγκειο Επιτροπή και στην προεδρία της Γλωσσικής Εταιρείας, την οποία κράτησε για πενήντα περίπου χρόνια. Διετέλεσε επίσης μέλος διοικητικών συμβουλίων σε πολυάριθμους συλλόγους, εταιρείες και ιδρύματα όπως: Σύλλογος προς Διάδοσιν Ελληνικών Γραμμάτων, Ελληνική Γεωγραφική Εταιρεία, Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία, Μουσικός και Δραματικός Σύλλογος του Ωδείου Αθηνών, Εταιρεία Βυζαντινών Σπουδών, Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, Αναγνωστοπούλειος Σχολή Κονίτσης, Ελληναλβανικός Σύνδεσμος, Ροταριανός ΄Ομιλος και πολλούς άλλους. Ο Φίλιππος Δραγούμης παντρεύτηκε το 1931, την Ελένη Βαλαωρίτη (1902-1985), κόρη του Ιωάννη Α. Βαλαωρίτη και εγγονή του ποιητή Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, και απέκτησε μαζί της δύο παιδιά: την Ζωή, σύζυγο Ιωάννη Κ. Μαζαράκη, και τον Μάρκο, σύζυγο Αλεξάνδρας Ρ. Χρίστου.

Πέθανε σε βαθιά γεράματα, στις 2 Ιανουαρίου 1980, στην Αθήνα.

 


ΣΧΕΤΙΚΑ με τον Φ. ΔΡΑΓΟΥΜΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ:







                ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ  ΦΙΛ. Σ. ΔΡΑΓΟΥΜΗ

Το αρχείο του φυλάσσεται -μαζί με των υπολοίπων μελών της οικογένειας Δραγουμη- στην Γεννάδειο Βιβλιοθήκη.

http://www.ascsa.edu.gr/index.php/archives/philippos-dragoumis-biography

 Ενδιαφέρον παρουσιάζει το υλικό διαθηκών, αναφορών, δικαστικών αποφάσεων, μαρτυρικών καταθέσεων, συμβολαίων κλπ για τα (..."απωλεσθέντα")  κληροδοτήματα Κοινότητaς Βογατσικού:

 

Ενότητα VI. ΒΟΓΑΤΣΙΚΟ - ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΜΑΤΑ

Φάκελος 131:  ΒΟΓΑΤΣΙΚΟ - ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΜΑ Κ.ΜΕΝΕΛΑΟΥ (1915-1931)
[έγγρ. 1-327]
Υποφακ. 131.1:  Διαθήκη - Γενεαλογικό δένδρο (1915) [έγγρ. 1-4]
Διαθήκη Κωνσταντίνου Μενελάου (αντίγραφο στα ελληνικά), γενεαλογικό δένδρο οικογένειας Μενελάου-Μίχα.
Υποφακ. 131.2-6: Αλληλογραφία (1919-1931) [ έγγρ. 5-327]
Αλληλογραφία προέδρου κοινότητας Βογατσικού, σχολικής επιτροπής (Ιω.Μητσιάνη, Κ.Βαδραχάνη, Χ.Μπέτσα), πληρεξουσίων δικηγόρων της κοινότητας, Φ.Δ. και Στεφ.Λαδά, αμερικανών δικηγόρων και Εθνικής Τραπέζης Ελλάδος σχετική με την εκτέλεση της διαθήκης του ευεργέτη Κ.Μενελάου, από το Βογατσικό Μακεδονίας, αποθανόντος στην Αμερική. Με τη διαθήκη του άφηνε ένα κληροδότημα στο Παρθεναγωγείο Θηλέων Βογατσικού.

Φάκελος 132:  ΒΟΓΑΤΣΙΚΟ - ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΜΑ Κ.ΜΕΝΕΛΑΟΥ (1919-1933)
[έγγρ. 1-175]
Υποφακ. 132.1-2:  Αλληλογραφία (1932-33) [έγγρ. 1-63]
- Αλληλογραφία σχετική με τις προκαταρκτικές ενέργειες για τη διεξαγωγή της δίκης σε δικαστήριο της πολιτείας του Μισσισιπή και την απόφαση του δικαστηρίου.

Υποφακ. 132.3:  Αλληλογραφία (1932) [έγγρ. 64-84]
Αλληλογραφία πληρεξουσίου δικηγόρου Στεφ.Λαδά, Αμερικανών δικηγόρων και Εθνικής Τραπέζης για την άσκηση έφεσης στην απόφαση του αμερικανικού δικαστηρίου.

Υποφακ. 132.4:  Καταθέσεις μαρτύρων [έγγρ. 85-133]
- Ερωτηματολόγια/απαντήσεις και επερωτήσεις για την εξέταση μαρ¬τύρων στην Ελλάδα (πρώην προέδρου κοινότητας Βογατσικού Θεοχ.Οικονόμου, αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρυσόστομου και μητροπολίτη Καστοριάς Ιωακείμ, υπουργών Παιδείας Γ.Παπανδρέου και Κ.Γόντικα, καθηγητών Κ.Πολυγένη και Κ.Δεμερτζή, διοικητή Εθνικής Τραπέζης Ιω.Δροσόπουλου κ.ά.).
Υποφακ. 132.5:  Περί της δίκης [έγγρ. 134-135]
- Απόσπασμα απόφασης δικαστηρίου για την υπόθεση της διαθήκης Κ.Μενελάου (Αύγουστος 1932), άρθρο με τίτλο: “Μακρά διαμάχη περί των σκοπών ελληνικών διαθηκών”.
Υποφακ. 132.6:  Ποικίλα [έγγρ. 136-170]
-  Αντίγραφα (αγγλικά και ελληνικά) δικαστικών εγγράφων και επιστολών σχετικών με την υπόθεση της διαθήκης Κ.Μενελάου.
Υποφακ. 132.7:  ΄Εντυπα (1919-1932) [έγγρ. 171-175]
1)Εφημερίς Κυβερνήσεως (νόμος περί εποπτείας και διοικήσεως δημοτικής και μέσης εκπαιδεύσεως και περί κληροδοτημάτων, κ.ά. 1919-1926).
2)Καταστατικό Εθνικής Τραπέζης της Ελλάδος (1928).
3)In the Supreme Court of Mississippi: National Bank of Greece vs. Constantine Savarika et al., appellées.

Φάκελος 133:  ΒΟΓΑΤΣΙΚΟ - ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ (1921-1937)
[έγγρ. 1-372]
Υποφακ. 133.1: Υπόθεση βιβλιοθήκης Ρουσοπούλου (1924-1932) [ έγγρ. 1-53]
-  Αλληλογραφία σχετική με τη δωρεά της βιβλιοθήκης του καθηγητή Αρχαιολογίας Αθαν.Ρουσόπουλου στην κοινότητα Βογατσικού.
Σύμφωνα με τη διαθήκη του αποθανόντος, η βιβλιοθήκη του έπρεπε να περιέλθει στην κοινότητα Βογατσικού, αλλά τα βιβλία παρεδόθησαν στη Μανούσειο Βιβλιοθήκη Σιατίστης. Η κοινότητα Βογατσικού προσπάθησε μάταια μα διεκδικήσει τη δωρεά, ενώ προτάθηκε η συμβιβαστική λύση, η οποία δεν έγινε αποδεκτή, να πάει η βιβλιοθήκη στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Υποφακ. 133.2: Κληροδότημα Σπύρου Νικολάου (1921-1937) [ έγγρ. 54-115]
Βλέπε και αρχείο Στ.Δραγούμη, φάκελο 246.3
-Αλληλογραφία προέδρου κοινότητας (Αθ.Κούσκουρα), ελληνικού προξενείου στο Βουκουρέστι και Φ.Δ. σχετική με την έντοκη κατάθεση 5.491,25 λέϊ προερχομένων από τόκους κληροδοτήματος Σπ.Νικολάου για τα σχολεία Βογατσικού.
-Τράπεζα Ανατολής, Banca Romanesca (επιστολές, ενημερωτικά λογαριασμού)

Υποφακ. 133.3:  Βογατσικό - Εκκαθάριση κληροδοτημάτων (1921,1928-1938) [έγγρ. 116-208]
-Πληρεξούσιο κοινότητας Βογατσικού προς Φ.Δ. για όλα τα ζητήμα-τα που έχουν σχέση με κληροδοτήματα και δωρεές υπέρ των σχολείων Βογατσικού (1921).
-Επιστολές Χρ.Κωνσταντινίδη, Κ.Βαδραχάνη, ΖΤακαντζά, Κ,Σιώτα, προέδρου σχολικής εφορείας, προέδρου κοινότητας σχετικές με την κατάσταση, απόδοση και εκκαθάριση των διαφόρων κληροδοτημάτων υπέρ των σχολείων Βογατσικού καθώς και για την ανέγερση Ταπητουργικής Σχολής (εκ κληροδοτήματος Ρ.Πλιούφα) κ.ά.

Υποφακ. 133.4: Βογατσικό, σχολεία-διδάσκαλοι (1921-1935) [ έγγρ. 209-252]
- Επιστολές για θέματα σχολείων και διδασκάλων (έλλειψη Παρθενα-γωγείου, διορισμοί καθηγητών στο Ημιγυμνάσιο, μετατροπή Ημιγυμνασίου σε Γεωργική Σχολή, ίδρυση Ταπητουργικής Σχολής, μεταθέσεις κ.α.

Υποφακ. 133.5: Βογατσικό - Υποθέσεις κοινότητας και κατοίκων (1921-1935) [ έγγρ. 253-372]
- Σύνταξη δημοδιδασκάλου Οικονόμου Παπαδήμα, ζήτημα υπηκοότητας για την απόδοση κτημάτων στον Ιω.Μητσιάνη, Φιλοπροοδευτικός Σύλλογος Νέων “Ομόνοια”, υπόθεση παραχώρησης δημοσίου δάσους Γέρμας και άλλα θέματα αρμοδιότητας υπουργείου Γεωργίας, διακοπή σύνταξης Χρ.Κωνσταντινίδη, άδεια παραμονής Β.Τζαβέλλα και ποικίλα άλλα θέματα που αφορούν την κοινότητα και τους Βογατσιώτες.

Πληροφορίες και υλικό από την ιστοσελίδα της Γενναδείου βιβλιοθήκης:
http://www.ascsa.edu.gr/index.php/archives/Gennadius-Archival-Collections


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου